Kızıl Nedir?

Yayın Tarihi : 2016/12/15 13:54 • Güncelleme Tarihi : 2016/12/15 13:54 •
Kızıl, bütün vücut derisinde dökün­tüler yapan,glomerülonefrit ve romatizmal ateşgibi çok önemli komplikas-yonlara yol açabilen akut ve bulaşıcı birhastalıktır
Kızıl Nedir?

Kızıl, bütün vücut derisinde dökün­tüler yapan,glomerülonefrit ve romatizmal ateşgibi çok önemli komplikas-yonlara yol açabilen akut ve bulaşıcı birhastalıktır. Hastalığa, salgılanan zehirle (toksin) deri ve mukozalardadöküntülere neden olan birçok streptokok türü yol açar. Buna karşın yutak ve bademciklerdekideğişiklikler doğrudan bakterilerin etki­si sonucunda gelişir. Hastalığa nedenolan mikroorganiz­malar olguların büyük bir bölümünde yutak mukozasına yüzeyelolarak yerleş­tiğinden (akut bademcik iltihabı) kızıl vücudun belirli bir bölgesindeortaya çı­kar. Bakterilerin yerleştiği bölgede salgı­ladığı zehirli madde,genel dolaşım yo­luyla yayılarak deri ve mukozalarda dö­küntü gibi genelbelirtilere neden olur.
Kızıla neden olan bakterilerinsanlar­dan, öncelikle de hastalardan, iyileşme dönemindeki hastalardan vekronik ta­şıyıcılardan bulaşır. Taşıyıcılarda strep­tokok ağız-burun boşluğuna,burna ve deriye yerleşir; ayrıca hastaların kanın­da da bulunabilir. Bulaşma,özellikle kronik taşıyıcı hastalardan yayılan damlacıklar aracılığıyla doğrudanya da dolaylı olarak gerçekleşir. Sütve süt ürünleri ile onları işleyen kişilerin streptokok taşıyıcısı olması ya daineğin memesinde streptokokun yol açtığı enfeksiyonun bulunması da bu­laşmadarol oynayabilir.

Kızıl en çok 2-9 yaş grubunda görülür. Bunun en önemli nedeni, dahaküçük bebeklerde anneden gelen bir korunma özelliğinin, ikinci olarak dastreptokokların neden olduğu gizli bir enfeksiyonun yarattığı aktif birbağışıklığın bulunmasıdır.

Kızılın kuluçka evresi genellikle3-7 gündür; ama bu süre loğusalık kızılı ya da cerrahi kızılda çok daha kısaolabi­lir. Hastalığın genel belirtileri kendini kötü hissetme, yorgunluk ve başağnsı-dır. Hastalık ani ve şiddetli bir biçimde başlar. Titreme, hızla yükselenbir ateş, huzursuzluk, baş ağrısı, bulantı, kusma, solunumgüçlüğü, karnı derisinde ve yüzde kızarıklık, çene ve ağız çevresinde soluklukgörülür. Boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, yutak ve bo­ğaz mukozasında şişlik vekırmızılık ortaya çıkar. Dilin üzerini beyaz bir pas kaplar, ucu ve çevresi isekırmızı bir görünüm alır. Boynun yan bölümleri ve üst çenenin arkasındaki lenf bezleri şi­şer. Ağızmukozasında kırmızı zemin üzerine koyu kırmızı renkli küçük lekelerin belirmesiylehastalığın gidişi yavaşlar. Dö­küntü 24 saat içinde yaygınlaşır. Bazı önbelirtilerden sonra döküntülerin ortaya çıkması iki güne kadar gecikebilir. Dö­küntü3-4 gün sürer. Elle muayenede kır­mızılığın, topluiğne başından küçük, çoksayıda pürtüklü kabartıdan oluştuğu gö­rülür. Döküntüler tipik bir dağılımlaönce göğüste, boynun altında ya da karında ortaya çıkar; sonra yavaş yavaş elve ayaklara kadar yayılır. Çene, ağız ve burunkanatlan çevresinin soluk bir renk alması dikkat çekicidir. 5-6. gün­den sonra,vücudun değişik yerlerinde soyulma başlar. Soyulma önce yüzde pullanma, vücuttabirkaç milimetre ça­pında kabuklar, kol ve bacaklarda da geniş parçalarbiçimindedir. Soyulma günler ya da haftalarca sürebilir; bu dö­nemde hastanıngenel durumu iyidir.
Kızılın yol açtığı komplikasyonlar üç başlık altında toplanabilir.
• Septik komplikasyonlar. Streptokok­ların yayılmasına bağlı olarak gelişir.
• Toksik komplikasyonlar. Bakterinin salgıladığı toksin etkisine bağlıdır.
• Geç komplikasyonlar. Aşın duyarlılık gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan geçkomplikasyonlara alerjik komplikasyon­lar da denir. Günümüzde çok az rastla­nanseptik komplikasyonlar streptokokların komşuluk ya da kanyoluyla yayılmasına bağlı olarak gelişir ve strepto-i kok anjinikomplikasyonlanna benzer. Toksik komplikasyonlar kalp ve böbreklerde ortayaçıkar.
Kızıl tanısı, yalnızca kişilerin değerlendirilmesiyle bile konulur. Ateş,bademcik iltihabı, oldukça ileri ve mukoza döküntüleri, çilek belirlilerkolaylıkla tanıya götürür. Bir zamanlar, yol açtığı komplikasyon-lar nedeniyleoldukça ciddi bir hastalık olan kızıl, günümüzde etkin antibiyotik tedavisiylekolayca iyileştirilebilmektedir. Streptokok enfeksiyonlarına karşı uy­gun veetkin bir antibiyotik tedavisi uy­gulanmalıdır. Burada yalnız mikrobun yokedilmesiyle hastalığın hafif geçme­si ya da kısa sürmesi değil, enfeksiyo­nunyok edilmesidir. Kızıl geçiren küçük yaştaki hastala­ra ateşli dönemde yatakistirahati, nite­lik ve nicelik açısından hafif ve uygun besinler ile sıvıkaybını karşılayacak miktarda sıvı verilmesi gerekir. Hasta­da boğaz kuruluğuvarsa, yattığı odanın havası nemlendirilmelidir. Ağrılara kar­şı (baş ya dalenf bezleri ağrıları) asetil-salisilik asit (aspirin) kullanılır.

Kızıl bildirilmesi zorunlu olan hastalık­lardan biridir. Eskiden hasta çevredenuzak tutulurdu. Bu süre 40 güne değin varabilirdi. Ama günümüzde etkili anti­biyotiktedavisi sonucunda karantinagerekli olmamaktadır. Gene de strepto­kokların önemli ölçüde dirençli olmala­rındandolayı, bulaşmaya yol açabilecek bütün eşyaların dikkatle dezenfekte edilmesi vehasta iyileştikten sonra oda­sının da dikkatle temizlenmesi gerekir. Ayrıcahastalığın yayılmasını önlemek için hastanın ailesine ve çevresindeki yakalanmatehlikesi yüksek kişilere pe­nisilin verilmelidir.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.



Yorumlar

Yorum
?