Sedimentasyon Testi Yüksekliği : ESR'nin Yüksek Olması Nedir?

Yayın Tarihi : 2019/05/11 13:05 • Güncelleme Tarihi : 2022/10/05 14:14 •

Bu makalede, sedimentasyon testi diğer adıyla da  ESR testi yüksekliği ve sonuçların ne anlama gelebileceğine değiniyoruz.  Sedimentasyon (ESR) testi  hakkında detaylı bilgi almak için makalemize göz atmayı unutmayın.

Sedimentasyon Testi Yüksekliği : ESR'nin Yüksek Olması Nedir?

Sedimentasyon Testi Nedir?

Sedimentasyon (ESR testi), kırmızı kan hücrelerinin bir kan örneğinin  ne kadar hızla çöktüğünü gösteren bir kan testidir. Doktorlar, belirli bir hastalığı teşhis etmek için test sonuçlarını kullanamazlar, çünkü birçok farklı sağlık durumu  Sedimentasyon (ESR) 'nin yüksek veya düşük olmasına neden olabilir.
Doktorlar ESR testini spesifik olmayan bir test olarak adlandırır, çünkü yalnızca vücutta enflamatuar aktivitenin varlığını veya yokluğunu doğrular.  Doktorlar genellikle tanı koymak için ESR test sonuçlarının yanı sıra diğer laboratuvar testleri, klinik bulgular ve kişinin sağlık geçmişini kullanırlar.

İnflamasyon genellikle enfeksiyon, kanser veya otoimmün bir hastalık gibi altta yatan tıbbi durumların bir sonucu olarak vücutta oluşur.
 

Doktorlar Sedimentasyon Testini Neden İster?

Doktorlar ayrıca, aşağıdaki gibi koşulların nasıl ilerlediğini veya tedaviye nasıl yanıt verdiğini takip etmek için Sedimentasyon (ESR) testini kullanırlar.

  • Romatoid artrit, eklemlerde iltihaba neden olan otoimmün bir hastalıktır
  • Tempağızdan arterit, bir tür kan damarı iltihabı
  • Polimiyalji romatika, tempağızdan arteritin bir komplikasyonu
  • Sistemik vaskülit, kan damarları astarı iltihabı
  • Enfeksiyon şüphesinde
  • Romatizmal hastalık şüphesinde

Sedimentasyon Testi Nasıl Yapılır?

Sedimentasyon (ESR)testi, bir kan örneğindeki kırmızı kan hücrelerinin veya eritrositlerin dipte yerleşme oranını ölçer. Bu çökelme sürecine sedimantasyon denir.
Bu tahlilin yapılması için öncelikle bir hemşire hastanın damarından kan alacak ve laboratuvara gönderecektir. Orada, laboratuvar teknisyenleri kanı, kırmızı kan hücrelerinin yavaş yavaş çökeceği dikey ve siyah kapaklı bir test tüpüne aktaracaktır. Bu, üstte kan plazması olan berrak, sarımsı bir sıvı bırakacaktır.
Testin sonucu, 1 saat sonra,  tüpün üstündeki plazma miktarına bağlı olacaktır. Ölçüm, saat başına milimetre (mm / saat) olacaktır. Örneğin 1 saatte 30 mm, 40 mm gibi.

Kırmızı kan hücreleri inflamatuar zemindeki kişilerde daha hızlı bir oranda çöker. Enfeksiyon gibi etkenler  vücutta inflamatuar bir süreci tetikler, bu da kandaki protein sayısında bir artışa neden olur. Bu artış, kırmızı kan hücrelerinin bir araya toplanmasına ve daha hızlı çökmesine neden olur.

Kırmızı kan hücreleri daha hızlı çöken kişilerde ESR değerleri de yükselecektir.

Sedimentasyon Testi Normal Değerleri:

Sedimentasyon (ESR) testinin sonucu, 1 saat sonra test tüpünün üst kısmında kalan plazma miktarıdır.
Test belirli bir duruma özgü değildir, bu da doktorların sonuçları doğru bir teşhis koymak ve bireyin bir hastalığı olup olmadığını belirlemek için diğer klinik bilgilerin yanında kullanmaları gerektiği anlamına gelir.
Sedimentasyon sonuçları için normal referans değerleri erkekler için 1-15 mm/saat ve kadınlar için 1-20 mm/saat'dir. Bu değerler kişinin yaşına bağlı olarak da değişebilir. Standart aralığın dışında ESR sonuçları olan kişiler tıbbi bir duruma sahip olabilir.

Sedimentasyon Testi Düşüklüğü Hangi Durumlarda Olur?

Sedimentasyon testi değerlerindeki düşüklük aşağıdaki durumlarda gözlenebilir:

  • Orak hücre anemisi, kırmızı kan hücrelerinin şeklini etkileyen bir hastalıktır
  • Lösemi, kan hücresi kanseri
  • Yüksek kırmızı kan hücresi sayısı (RBC yüksekliği)
  • Konjestif kalp yetmezliği
  • Kandaki protein fibrinojeninin düşük seviyeleri
  • Hiperviskozite, kan yoğunluğunda bir artış
  • Çok yüksek beyaz kan hücresi (WBC) sayısı

Orta Derecede Sedimentasyon Testi Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?

Sedimentasyon testinin orta derecede yüksekliği her zaman bir sağlık bozukluğunu işaret etmeyebilir.
Bununla birlikte, sedimentasyon testi değeri biraz yüksek olan kişilerde  aşağıdaki hastalıklar olabilir.Bu konuda en doğru değerlendirmeyi muayene sonuçlarını ve diğer tahlil sonuçlarını yorumlayan doktor vermelidir.

  • Romatoid artrit
  • Anemi, az sayıda kırmızı kan hücresi
  • Tiroid hastalığı
  • Böbrek hastalığı
  • Makrositoz gibi kırmızı kan hücresi anormallikleri
  • Lenfoma gibi bazı kanser türleri
  • Tüberküloz, bir tür akciğer enfeksiyonu
  • Kemik enfeksiyonu
  • Kalp enfeksiyonu (myocardit gibi)
  • Sistemik bir enfeksiyon varlığı

İleri Derecede Sedimentasyon Testi Yüksekliği Hangi Durumlarda Olur?

Sedimentasyon testi sonucu,100 mm/saatin üzerinde olan son derece yüksek sedimentasyon testi sonuçlarında hastalarda aşağıdaki hastalıklar olabilir.  

  • Multipl miyelom, plazma hücresi kanseri
  • Waldenstrom makroglobulinemi, beyaz kan hücresi kanseri
  • Tempağızdan arterit veya polimiyalji romatika
  • Lokositoklastik vaskülit, kan damarı iltihabı ile sonuçlanan bir alerjene tepki

Doktorlar genellikle şüpheli tanıyı doğrulamak için ESR test sonucunu diğer test sonuçlarıyla karşılaştırırlar. Ayrıca, bir kişinin yaşadığı belirtileri ve bulguları ve kişisel ve aile sağlık geçmişini de düşüneceklerdir.

Sedimentasyon Testinin Riskleri Var mıdır?

Sedimentasyon testi  basit ve hızlıdır. Testi tamamlamak sadece birkaç dakika sürer. Bu işlem son derece güvenli ve az risk içermektedir. Testi yaptıran insanların koluna iğne girdiğinde hafif bir ağrı hissedebilirler. Bazı insanların cildi iğne delerken hafifçe kanar ve diğerleri geçici olarak bayılacakmış hissi veya baş dönmesi hissedebilir. 
Testten sonra, insanların delinen yerinde küçük bir çürük olabilir veya kolda hafif bir ağrı hissedebilir, bu da birkaç gün sürebilir. Daha hassas insanlarda, bu morarma hematoma dönüşebilir.

Sedimentasyon Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanmalıdır?

Anormal sedimentasyon testi değerleri olan kişilerde her zaman tedavi gerektiren sağlık durumu söz konusu değildir. Hamilelik, menstruasyon veya ilerleyen yaş nedeniyle sedimentasyon testi biraz daha yüksek seviyeler de ortaya çıkabilir.

ağızdan kontraseptif(doğum kontrol hapı),kortizon, aspirin ve A vitamini gibi bazı ilaçları alan kişilerde de test sonuçları biraz yüksek çıkabilir.

Tıbbi olmayan bir neden veya altta yatan tıbbi durumun test sonucunu etkilediği durumlarda, doktorlar genellikle tanı koymaya yardımcı olmak için ikinci bir sedimentasyon testi ve/veya  diğer tahlilleri isterler.

Doktor sedimentasyon testi ile birlikte diğer tahlilleri değerlendirip muayenesini tamamladıktan sonra gerek görürse sedimentasyon yüksekliği olan hastalarına tedavi düzenleyebilir.Tedavi aşağıdakileri içerebilir:

  • Enfeksiyonun varlığında antibiyotik
  • (NSAID), steroid olmayan anti-enflamatuar ilaçlar, örneğin ibuprofen, diklofenak ve selekoksibin
  • Metilprednizolon ve deksametazon gibi kortikosteroid ilaçlar

Sonuç:

Normal aralığın dışında bir Sedimentasyon (ESR) test sonucu mutlaka endişe kaynağı değildir. Anormal sonuçların bazı tıbbi olmayan nedenleri de vardır.
Doktorlar sedimentasyon testi ile belirli bir tıbbi durumu teşhis edemese de, sonuç vücutta iltihap olup olmadığını belirleyebilir.
Test bir sorun olabileceğini gösteriyorsa, doktorların daha fazla test yapmak istemesi ve doğru bir teşhis yapmak için ek klinik bilgiler almaları gerekecektir.

 

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.




Bu Makale Uz.Dr. Cem Argun Tarafından Gözden Geçirilmiştir.

Yorumlar

Yorum
?